روغن ترمز نوعی روغن هیدرولیک است که در کاربردهای ترمز گرفتن و توقف در وسایل نقلیه استفاده می شود. وظیفه انتقال نیرو به منظور ایجاد نیروی توقف کردن ، بر عهده مایع ترمز است. خرید روغن ترمز اصل و عالی از مهم ترین نکا ت است. به زبان ساده ، وقتی پای خود را به پدال ترمز می فشارید ، روغن ترمز این نیرو را به کفشک های لنت ترمز جلو و عقب منتقل کرده و خودرو را متوقف می کند. اساس استفاده از سیالات در سیستم ترمز بر خاصیت تراکم ناپذیری مایعات است.
تقسیم بندی انواع مایعات ترمز
تفاوت مایع ترمز DOT 3 ،DOT 4 ، DOT 5 و DOT 5.1 در چیست؟ وزارت حمل و نقل آمریکا (DOT) که از سرواژه عبارت انگلیسی Department of Transportation آمده است . روغن های ترمز را بر اساس مشخصات تعریف شده ی طبقه بندی می کند.
طبقه بندی روغن ها طبق وزارت حمل و نقل آمریکا (DOT) ، بر دو مشخصه به نقاط جوش و ترکیب شیمیایی آنهاست . تمام روغن های موجود برای سیستم ترمز خودروهای سواری و سنگین جزو یکی از طبقه بندی های ۳ ، DOT 4 ، DOT 5 و DOT 5.1 قرار می گیرند .
سیستم های اندازه گیری نقطه جوش روغن های ترمز
وزارت حمل و نقل آمریکا (DOT) برای اندازه گیری نقطه جوش روغن های ترمز ، از دو روش نقطه جوش خشک و نقطه جوش مرطوب استفاده می کند که هر دو را در پائین توضیح خواهیم داد .
- نقطه جوش خشک ، برای نقطه جوش روغن های تازه می باشد
- نقطه جوش مرطوب ، برای نقطه جوش هنگامی که روغن مورد استفاده قرار گرفته است و رطوبت را جذب کرده می باشد .
مایع ترمز گلیکول
سیالات گلیکول ، جاذب رطوبت هستند به این معنی که رطوبت جو را جذب می کنند . روغن های ترمزی که جاذب رطوبت هستند به دلیل جذب رطوبت از طریق منافذ میکروسکوپی خیلی زودتر از بقیه روغن ترمز بجوشد.
روغن های ترمز DOT 3 ، DOT 4 و ۵.۱ DOT از نوع گلیکول هستند و تفاوت بین آنها در نقطه جوش است. هرچه نقطه جوش بالاتر باشد ، شمــاره عدد بالاتر است . روغن DOT 3 کمترین نقطه جوش و DOT 5.1 بیشترین نقطه جوش را دارد. امروزه اکثر مایعات ترمز که امروزه استفاده می شوند بر پایه گلیکول هستند .
مایع ترمز آبگریز یا سیلیکونی
سیالات آبگریز و سیلیکونی ، مایعاتی هستند که تمایل به دفع آب دارد. مایع سیلیکون در هنگام کار رطوبت را از جو اطراف را جذب نمی کند و بنابراین عمر مفید بسیار بیشتری را ارائه می دهد . مایع ترمز DOT 5 ، جزو مایعات آبگریز یا سیلیکونی دسته بندی می شود .
زمان تعویض
روغن ها پس از مدتی بعلت جذب ناخالصی ها ، رطوبت و … خاصیت خود را از دست بدهد و به همین دلیل است که پس از مدتی باید نسبت به تعویض روغن ، اقدام بشود .با آگاهی از نیاز تعویض روغن ، یک سوال واضح پیش می آید ، چه زمانی این کار را انجام دهیم؟
مایع ترمز باید هر یکی یا دو سال تعویض گردد معمولاً توصیه می شود که روغـــن آن نهایتــاً هر سه سال یا هر ۶۰ هزار کیلومتر به طور کامل تخلیه و تعویض شود .
منبع: روانکار کارو